रामेछाप–१९ पुस ।
रामेछाप । कोरोना भाइरसको संक्रमणका कारण बोधीचित्त बिक्री नभएपछि रामेछापको सुनापति र खाँडादेवीका किसान अन्यौलमा परेका छन् ।
बिगत वर्षहरुमा यो समयसम्म बोधिचित्त बिक्री भइसथ्यो । बोधिचित्त खरिद गर्न किसानहरुको घरदैलोमा नै आउने व्यवसायीहरु यसवर्ष भने भाइरसको महामारीले रामेछापका सुनापति र खाँडादेवी गाउँपालिकामा उत्पादित करिब ५ करोड रुपैयाँ बराबरको बोधीचित्तको दाना यसपालि बिक्री हुन नसकेको हो ।
रामेछापको सुनापति गाउँपालिकाको बेथान, खनियापानी र खाँडादेवी गाउँपालिकाको माकादुम र पकरबासमा पकेट क्षेत्रको रुपमा विकास गर्ने गरी १७ वर्षदेखि बोधीचित्तको खेती गरिदै आएको छ । बोधीचित्तको दानालिन गएको वर्षसम्म किसानको घरदैलोमा आउने व्यापारी यसवर्ष कोरोनाभाइरसको संक्रमणका कारण नआएपछि आफुहरु समस्यामा परेको खाँडादेवी गाउँपालिका वडा नं–५ का किसान ध्यानवहादुर मोक्तानले जानकारी दिए ।
उनले भने– एउटै रुखबाट ७५ हजारदेखि ६० लाख रुपैयाँसम्म बोधिचित्तको दाना बिक्री हुने गरेकाले किसानहरुले परम्परागत बाली लगाउँन छाडेर बोधीचित्त लगाएका हुन् । तर कोरोना भाइरसको महामारीका कारण यसपालि एक जना व्यवसायी पनि बोधीचित्त खरिद गर्न गाउँगाउँमा आएका छैनन् ।
रामेछापका किसानहरुले करिव १७ वर्षअघि छिमेकी जिल्ला काभ्रेको तिमाल गाउँवाट बोधिचित्तका विरुवा ल्याएर आफ्नो पाखोवारीमा रोपेका थिए । बोधिचित्तको दानाबाट मनग्यैै आम्दानी आउन थालेपछि गाउँका अन्य किसानहरुले समेत आफ्नो पाखोवारीमा व्यवसायीक रुपमा खेती गर्दै आएका किसानहरुले गएको वर्षसम्म मनग्यै आम्दानी लिन भ्याए । तर यसवर्ष बढी मात्रामा उत्पादन भएको बोधिचित्त किन्ने व्यवसायी नहुँदा गाउँका अधिकासं किसानहरु समस्यामा परेको सुनापति गाउँपालिका वडा नं–४ बेथानका बुद्ध लामाले जानकारी दिए ।
उनले भने– गाउँका केही किसानहरुले बोधिचित्तका दाना बिक्री गर्दा राम्रो पैसा लिएको देखेपछि हामीले पनि पाखोवारीमा लगाउँदै आएको अन्नवाली मासेर यो खेती तर्फ लाग्यौ । जब रोपेको रुखले दाना दिन थाल्यो, त्यो विक्री नहुँदा सारै समस्यामा पर्यौ । सुनापतिको बेथान गाउँमा एक घरले ६० देखि ६ सय वटासम्म बोधीचित्तका बिरुवा लगाएका छन् ।
बिशेषगरी बोधीचित्तको साना दानाबाट बनेको माला खासगरी बौद्ध धर्मका अनुयायीले मन्त्रजप्नप्रयोग गर्दै आएका छन् । बोधीचित्तको दाना बिक्रीबाट गएको वर्ष सुनापतिका किसानले २ करोड ५० लाख रुपैयाँ भित्र्याएका सुनापति गाउँपालिकाको तथ्यांकमा देखिएको सुनापति गाउँपालिकाका अध्यक्ष धावा लामाले जानकारी दिए ।
उनले भने– गएको वर्षभन्दा यसपालि उत्पादन धेरै भएकाले सुनापति गाउँपालिकाका कुनै पनि किसानको बोधिचित्त दाना बिक्री हुन सकेको छैन् । अहिले पालिकाले इन्टरनेटको माध्यमवाट विभिन्न देशका व्यवसायीहरुलाई बोधिचित्तका दाना रामेछापमा भएकाले खरिद गर्न आउँनुस भन्दै व्यवसायी खोजी कार्यमा लागि परेका छौं । कतिपय व्यवसायीले कोरोना महामारीका कारण आउन समस्या भएकाले कोरोनाको जोखिम कम हुनासाथ आउने जानकारी दिएको अध्यक्ष लामाले बताए ।