रामेछाप । किसानहरुले वारी तथा खेतमा लगाएको अन्नपात र घरमा राखीएको अन्नहरु समेत घरभित्रै पसेर खान थालेपछि बादर प्रति किसानहरु आतङ्कित भएका छन् ।
घर भित्र पकाएर राखेको भातको भाडा समेत बाँदरले बोकेर हिड्न थालेपछि रामेछापमा बादर आतङ्क मच्चिएको हो । पटक–पटक बाँदरले किसानहरुले लगाएको अन्न वाली खाएर हैरान बनाएपछि किसानहरुले जिल्ला प्रसासन कार्यालय रामेछापमा बादर नियन्त्रणका लागि पहल गरिदिनि लिखीत रुपमा अनुरोध समेत गरेका थिए ।
किसानहरुको अनुरोधलाई स्थानिय प्रसासनले अल्पकालीन र दिर्घकालीन दुई प्रकारवाट समस्याको समाधानको निकास निकाल्ने भनेको लामो समय बितिसक्दा पनि अहिलेसम्म कुनै निकासको सम्वोधन नगरेपछि कृषकहरु झन समस्यामा परेको मन्थली नगरपालीका वडा नं–८ की शान्ती खत्रीले बताइन ।
उनले भनीन्– हाम्रो त खेत तथा बारीमा अन्न छरेदेखी घरमा नभित्राउन्जेलसम्म खेतमा नै रुघेर वस्नु पर्ने हुन्छ । मान्छे सँगै कुकुर लिएर खेतको कान्लामा वस्दा समेत बाँदर आउन छोड्दैन । यसरी लगाएको अन्नवाली रुघ्न वालवालीकालाई राख्यो भने वादरले पिट्ने सम्मको काम गर्छ जसले गर्दा घरको काम छोडेर वादर धपाउन घरको ठुलै मानीस वारीमा दिनभर वस्नु पर्छ यसरी दैनिक रुपमा दिएको वादरको ज्यादती कतीदिन सहनु उनले दुःखेसो पोख्दै बताइन ।
बादरले जिल्लाको विशेष गरी मन्थली नगरपालीकाको सालु, चिसापानी, पुरानागाउँ, सुनारपानी, कठजोर लगाएतका स्थानहरुमा दुःख दिने गरेको छ । त्यसैगरी फुलासी, गेलु, चनखुका किसानहरुलाई समेत बादरले हैरानी दिने गरेका छन् । गाउँमा एक हजार भन्दा ठुलो समुहमा आएका बादरले खेतबारी लगाइएको अन्न मात्र होइन, घर भित्र पकाएर राखेको भातको भाँडा समेत बोकेर हिड्ने गरेपछि ती गाउँका सर्वसाधारणहरु बादरको नियन्त्रण कसरी गर्ने भन्ने योजनामा लागेका छन् ।
गाउँका किसानहरुले लगाएको अन्न वाली र घरमा भित्रयाइएको वाली नाली समेत खाएर वादरले किसानहरुलाई आतंङ्कीत पार्न लागेपछि त्यसको नियन्त्रणको लागि किसानको माग अनुसार मन्थली नगरपालिकाका केही वडाहरुले वजेट समेट छुट्याइदै आएको छ । वादर नियन्त्रणको लागि पैसा छुट्याएर रुघालु राख्दा समेत वादर नियन्त्रण गर्न नसकिएको मन्थली नगरपालिका वडा–८ का भुवनकुमार श्रेष्ठले जानकारी दिए ।
उनले भने– गाउँमा सधै बाँदरले किसानहरुले लगाएको अन्नवाली खाएर नष्ट पारेपछि सबै नागरिकको मागको आधारमा बिगत वर्षहरुमा पनि दिएको रकमवाट किसानहरुले धराप वनाएर वादर आउने ठाउँमा राख्ने, तीर वाण वनाएर वादरलाई हान्ने गर्दा समेत वादरले दुःख दिन छोडेको छैन् । किसानहरु अव बादर नियन्त्रणको लागि के गर्न सकिन्छ भन्ने चिन्ताले उनीहरुमा निरासा छाएको श्रेष्ठले बताए ।
यसरी दैनिक रुपमा वादरले दुःख दिन थालेपछि किसानहरुले वारीमा लगाउने मकै समेत कतीपय किसानहरुले लगाउन छाडेका छन् । गाउँमा मुल फुट्ने गरी पानी नपर्ने समस्यावाट ग्रसित गाउँका सर्वसाधारण नागरीकहरु समयमा आफ्नो भएको पाखो रेखो वारी तथा खेतमा समयमा अन्न लगाउन पाएका छैनन् भने अर्को तर्फ लगाएको अन्नवाली समेत वादरले खाइदिए पछि झनै समस्यामा परेका छन् ।
गाउँमा वेरोजगारीको संख्या वढे सगै रोजगारीको लागि विदेशीनेहरुको संख्या एकाएक वढेपछि रामेछापका अधिकासं गाउँमा युवा पुस्ताको पलायन हुने क्रम वढ्दो छ । जसका कारण गाउँमा बृद्धबृद्धाहरु मात्रै घरमा छन् उनीहरुको खेत वाझै रहेको छ । अब पाखो वारी रुघेर वस्नुभन्दा बाँदरकै कारण वस्ती नै छाडेर हिड्नु पर्ने वाध्यता आउन थालेको चिसापानीका अर्का पिडीत किसान हेमवहादुर खत्रीले बताए ।
उनले भने– एक दिनको कामदारले दैनीक ५ सय भन्दा माथी ज्याला खोज्छ । वारीमा लगाएको अन्न वाली रुघ्ने मान्छेलाई ज्याला दिदा लगाएको वाली कती उव्जनी हुन्छ र वादर रुघ्ने मान्छेलाई पैसा दिनु । घरमा भएका बृद्धबृद्धाहरु वारीमा गएर दिनभर वस्न सक्ने अवस्था पनि हुदैन जसका कारण जसको घरमा युवा युवतीहरु छैनन् त्यो घरका किसानहरुले अव वारी तथा खेतमा अन्नपात लगाएर खान सक्ने अवस्था नभएको पनि कृषक खत्रीले जानकारी दिए ।